ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΒΡΑΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ 2020

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΒΡΑΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ 2020

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα θα πραγματοποιηθούν από Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2020 έως και Τρίτη 31 Μαρτίου 2020. Απευθύνονται σε ομάδες μαθητών Ε΄ και  ΣΤ΄Δημοτικού αλλά και  Γυμνασίου – Λυκείου. Διαρκούν 1 ώρα και πραγματοποιούνται μεταξύ 10:30-11:30 και 12:30-13:30 κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης.  Την Κυριακή 26 και την Δευτέρα 27 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθούν θεματικές ξεναγήσεις και οικογενειακά εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία θα ανακοινωθούν στην ιστοσελίδα του ΕΜΕ.

Στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, που έχει οριστεί να είναι η 27^η Ιανουαρίου κάθε έτους, το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος θα παρουσιάσει την  περιοδική έκθεση: «Σαν πρόκες καρφώνονται οι λέξεις»: Το Αρχείο Προφορικής Ιστορίας του ΕΜΕ». Την περιοδική έκθεση συνοδεύουν ειδικά σχεδιασμένα εκπαιδευτικά προγράμματα που στοχεύουν, μεταξύ άλλων, να παρουσιάσουν άγνωστες ιστορίες επιζησάντων μέσα από τα αρχεία του ΕΜΕ.

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα βασισμένο στην περιοδική έκθεση του ΕΜΕ :«Σαν πρόκες καρφώνονται οι λέξεις»: Το Αρχείο Προφορικής Ιστορίας του ΕΜΕ

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει ως στόχο τη γνωριμία των μαθητών αλλά και των οικογενειών με άγνωστες ιστορίες από το αρχείο του ΕΜΕ (Αντίσταση, Σωτήρες, Στρατόπεδα, Διάσωση, Διαφυγή στη Μέση Ανατολή). Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται σε μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και  ΣΤ΄ Δημοτικού αλλά και στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου.

Επίσης, πέραν της περιοδικής έκθεσης, προσφέρονται καθημερινά στο χώρο και τις ώρες λειτουργίας του Μουσείου (10.00 με 14.00) τα εξής:

• Ξενάγηση στη μόνιμη έκθεση του ΕΜΕ, με έμφαση στη συλλογή του Ολοκαυτώματος, που περιλαμβάνει έρευνα στο διαδραστικό κέντρο πληροφόρησης (Info kiosk) για το Ολοκαύτωμα στην Ελλάδα. Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου.
• Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο: «Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων, 1941 – 44». Τα παιδιά καλούνται να συνδέσουν συγκεκριμένα αντικείμενα της συλλογής του Ολοκαυτώματος με ατομικές ιστορίες επιζησάντων. Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου.
• Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο: «Ανθρώπινα Δικαιώματα». Στοχεύει στη συνειδητοποίηση των κινδύνων που ελλοχεύουν, όταν κάποιος παραμένει απαθής και αδιάφορος μπροστά στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Προτείνεται  σε μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και ΣΤ΄Δημοτικού.
• Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: «Εβραϊκή Κοινότητα Κρήτης – Τάναις». Το πρόγραμμα αυτό εστιάζει στην τοπική ιστορία και φωτίζει φάσεις της συνύπαρξης Χριστιανών και Εβραίων  αξιοποιώντας  ιστορίες διάσωσης στις οποίες πρωταγωνιστούν «Δίκαιοι των Εθνών». Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται σε μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού αλλά και στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου.
• Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: «Butterfly Project». Με αυτό το πρόγραμμα ενθαρρύνεται η συνεργασία μεταξύ διαφορετικών χωρών, ώστε να υλοποιηθεί η κατασκευή 500.000 πεταλούδων,  δηλαδή τόσες όσα και τα παιδιά που χάθηκαν στο Ολοκαύτωμα σε όλη την Ευρώπη. Μέσω αυτού του προγράμματος γνωρίζουμε τις ιστορίες των παιδιών και δημιουργούμε έναν χώρο μνήμης στο ΕΜΕ. Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται σε μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού, αλλά και στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου.
• Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Εναλλακτική προσέγγιση του Ολοκαυτώματος μέσω της τέχνης» σε συνεργασία με την Νίνα Αλκαλάη, καθηγήτρια χορού και χοροθεραπεύτρια. Αξιοποιείται τόσο η στρατοπεδική τέχνη όσο και η μεταπολεμική, είτε σχετίζεται με το Ολοκαύτωμα, είτε όχι. Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού, αλλά και στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου.
  (Με την ευγενική χορηγία της Πρεσβείας του Ισραήλ στην Ελλάδα).
• Προβολές ταινιών, ντοκιμαντέρ και μαρτυριών για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα στον χώρο του ΕΜΕ, που πλαισιώνονται με συζήτηση, πριν και μετά την προβολή.
• Θεατρικό Δρώμενο: «Το Ημερολόγιό μου». Μια θεατρική παράσταση που εξελίσσεται μέσα στον  χώρο του ΕΜΕ, βασισμένη σε αυθεντικές μαρτυρίες παιδιών από την περίοδο του Πολέμου, από τα αρχεία του Μουσείου. Μέσα από το ημερολόγιο του Ιωσήφ, μαθαίνουμε για την τύχη της οικογένειάς του στην κατεχόμενη Θεσσαλονίκη, που αποφασίζει να χωριστεί και να κρυφτεί. Ο Ιωσήφ μας «μιλάει» για τις σκέψεις του, τον φόβο και την απορία του για την απώλεια των αγαπημένων του προσώπων, όπως και για το αίσθημα της καλοτυχίας και της ευγνωμοσύνης που τον διακατέχει, όταν συνειδητοποιεί πόσο τυχερή υπήρξε η οικογένειά του, που κατάφερε να σωθεί. Το δρώμενο προσφέρει μια βιωματική εμπειρία, δίνοντας στοιχεία για τις δύσκολες καταστάσεις που βίωσαν οι Εβραίοι κατά το Β’ Π.Π., αλλά και μια προοπτική συνέχειας και ζωής, αντλώντας μαθήματα από το παρελθόν.
  Η διάρκεια της παράστασης είναι 45 λεπτά και προτείνεται για σχολικές ομάδες Γυμνασίου και Λυκείου, όσο και για ενήλικο κοινό.

Οι παρακάτω δραστηριότητες προσφέρονται είτε στο χώρο του Μουσείου, είτε στο σχολείο:

• Συνάντηση και συζήτηση με επιζήσαντες που σώθηκαν γιατί κρύφτηκαν, και μπορούν να μιλήσουν για την εμπειρία του Διωγμού. Οργανώνονται, επίσης, και συναντήσεις με τη λεγόμενη δεύτερη γενιά επιζησάντων, που μπορούν να μιλήσουν για το τι σημαίνει να μεγαλώνουν στη βαριά σκιά της «ομηρείας» και απώλειας των αγαπημένων τους προσώπων. Οι συναντήσεις αυτές διαρκούν περίπου 1,5 ώρα και συνιστάται να έχει γίνει προετοιμασία. Προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και ΣΤ΄Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.
  (Με την ευγενική χορηγία της Πρεσβείας του Ισραήλ στην Ελλάδα).
• «Οββαδίας Μπαρούχ. Ας είναι η Μνήμη σου Αγάπη», Γιαντ Βασέμ, 2002. Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στη ζωή του θεσσαλονικιού Εβραίου Οββαδία Μπαρούχ, επιζήσαντα του Άουσβιτς. Το πρώτο μέρος του ντοκιμαντέρ αναφέρεται στη ζωή του στη Θεσσαλονίκη, το δεύτερο στην περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου εκτοπίζεται με την οικογένεια του στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου και το τρίτο στη ζωή του στο Ισραήλ. Προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Λυκείου.
• «Το Τραγούδι της Ζωής», Τώνης Λυκουρέσης, 2002. Το ντοκιμαντέρ αναφέρεται στη σωτηρία των Εβραίων της Ζακύνθου. Η προβολή συνοδεύεται από συζήτηση για την τύχη των Εβραίων της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και από εκπαιδευτικές δραστηριότητες (δημιουργική γραφή, καλλιτεχνική δημιουργία, σύνταξη δημοσιογραφικού άρθρου). Προτείνεται σε μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου.
• «Ίχνη ψυχής», Πέννυ Παναγιωτοπούλου, Φωτεινή Τσαλίκογλου (τηλεοπτική εκπομπή ΝΕΤ, 1998). Το ντοκιμαντέρ βασίζεται σε συνέντευξη που έδωσε η Βέτα Μιωνή , η οποία σώθηκε ως κρυμμένο παιδί κατά τη διάρκεια της Κατοχής, αλλά και στην εμπειρία της μητέρας της, ως έγκλειστης στο στρατόπεδο του Άουσβιτς-Μπιρκενάου. Η δραστηριότητα αυτή πλαισιώνεται με ξενάγηση στον χώρο Ολοκαυτώματος του ΕΜΕ, ενώ προσφέρει στα παιδιά και τη δυνατότητα γνωριμίας και συζήτησης με τη Βέτα Μιωνή. Η προβολή απευθύνεται σε μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου.
• «Numbered», Ντάνα Ντόρον, Γιουριέλ Σιναΐτης, 2012. Η ισραηλινή ταινία-ντοκιμαντέρ αναφέρεται σε διαφορετικές εμπειρίες επιζησάντων των στρατοπέδων, και στον τρόπο με τον οποίο όλοι αυτοί οι άνδρες και οι γυναίκες αντιμετώπισαν τη στρατοπεδική εμπειρία. Πριν την προβολή τα παιδιά ξεναγούνται στον χώρο Ολοκαυτώματος του ΕΜΕ ενώ η εκδήλωση κλείνει με συζήτηση με τους μαθητές. Η ταινία – ντοκιμαντέρ απευθύνεται σε μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου.
  (Με την ευγενική χορηγία της Πρεσβείας του Ισραήλ στην Ελλάδα).

Στο χώρο του σχολείου μπορούν να οργανωθούν τα εξής: 

• Διαγωνισμός καλλιτεχνικής αφίσας με θέμα το Ολοκαύτωμα, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία περιοδικής έκθεσης στο ΕΜΕ. Πρόκειται για ένα πολύμηνο πρόγραμμα, που επιτρέπει στα παιδιά αρχικά να εξοικειωθούν με πτυχές του Ολοκαυτώματος και κατόπιν να προβούν στην καλλιτεχνική δημιουργία. Προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού, αλλά και στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου.

• Πρόγραμμα «Crocus» σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ολοκαυτώματος της Ιρλανδίας. Προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. Πρόκειται για πολύμηνο πρόγραμμα, που ξεκινά το φθινόπωρο και ολοκληρώνεται με την Ημέρα Μνήμης, 27^η Ιανουαρίου.

Οι παρακάτω δανειστικές μουσειοσκευές μπορούν να ταξιδέψουν σε διάφορα σχολεία της χώρας, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο στο Μουσείο τη δυνατότητα να «επισκεφθεί» το εκάστοτε σχολείο. Το σχολείο μπορεί να κρατήσει τη μουσειοσκευή από μία εβδομάδα μέχρι ένα μήνα πριν την επιστρέψει στο ΕΜΕ:

• «Κρυμμένα Παιδιά στην Ελλάδα της Κατοχής». Προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.

• «Συναγωνιστής. Έλληνες Εβραίοι στην Εθνική Αντίσταση». Προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.

• «Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων, 1941-1944». Προτείνεται για μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου.

• Φωτογραφική έκθεση: «Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων 1941-44». Μπορεί να στηθεί στο σχολείο και απευθύνεται σε όλους τους μαθητές.

Στόχος των παραπάνω εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων είναι να γνωρίσουν οι μαθητές τι συνέβη στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Μέσα από ιστορικά στοιχεία, φωτογραφίες και μαρτυρίες μπορούν να μάθουν για την τύχη των Εβραίων και των άλλων θυμάτων του Ολοκαυτώματος, όπως και να συζητήσουν τη σημασία των ηθικών ζητημάτων, που προκύπτουν για τη ζωή μας σήμερα.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ:

Α. Το ΕΜΕ προσκαλεί τους εκπαιδευτικούς που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν να επικοινωνήσουν με την υπεύθυνη μουσειοπαιδαγωγό, Οριέττα Τρέβεζα (τηλ. 2103225582, email: [email protected]), προκειμένου να οργανώσουν τη δραστηριότητά τους. Επικουρικά, το ΕΜΕ διαθέτει ειδικές εκδόσεις και εκπαιδευτικά εγχειρίδια που μπορεί να προτείνει στους εκπαιδευτικούς. Ένας επικαιροποιημένος κατάλογος προτεινόμενου εκπαιδευτικού υλικού θα αναρτηθεί στις αρχές Ιανουαρίου στην ανανεωμένη ιστοσελίδα του ΕΜΕ www.jewishmuseum.gr, όπου οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ενημερωθούν και για όλα τα νέα προγράμματα, τα σεμινάρια και τις δράσεις του ΕΜΕ.

Β. Οι οικογένειες που ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά οικογενειακά προγράμματα μπορούν να επικοινωνήσουν με το ΕΜΕ για να προγραμματίσουν την εκπαιδευτική δραστηριότητα, ανάλογα με την ηλικία των παιδιών τους. Μπορούν επίσης να ενημερώνονται μέσω της ιστοσελίδας του ΕΜΕ για τα τρέχοντα εκπαιδευτικά προγράμματα.

© Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, 2020