Στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, που έχει οριστεί να είναι η 27η Ιανουαρίου κάθε έτους, το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος εγκαινιάζει την Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2019 την περιοδική έκθεση: «Οι Καλοί Ποιμένες. Αρχιερείς και Αρχιραβίνοι μπροστά στο Ολοκαύτωμα». Την περιοδική έκθεση συνοδεύουν ειδικά σχεδιασμένα εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες, που στοχεύουν, μεταξύ άλλων, να παρουσιαστεί κάθε θετική ενέργεια που προέκυψε από την έρευνά μας, κάθε προσπάθεια διάσωσης, κάθε χειρονομία συμπάθειας ή συμπαράστασης, μικρότερη ή μεγαλύτερη, όχι μόνο για να τιμήσει τους διασώστες αλλά και για να εμπνεύσει στους μαθητές την αξία της αλληλεγγύης. Επίσης, η έκθεση και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα φιλοδοξεί να τονίσει τη σπουδαιότητα της ατομικής επιλογής εντός ενός εξαιρετικά πολύπλοκου, ασφυκτικού, αλλά και συχνά αντιφατικού πλαισίου.
Επίσης, πέραν της περιοδικής έκθεσης προσφέρονται καθημερινά τις ώρες λειτουργίας του (10.00 με 14.00) στο χώρο του Μουσείου τα εξής:
- Ξενάγηση στη μόνιμη έκθεση του ΕΜΕ, με έμφαση στη συλλογή του Ολοκαυτώματος, που περιλαμβάνει έρευνα στο δια δραστικό κέντρο πληροφόρησης (Info kiosk) για το Ολοκαύτωμα στην Ελλάδα. Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου.
- Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο: «Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων, 1941 – 44». Εστιάζει σε συγκεκριμένα αντικείμενα της συλλογής του Ολοκαυτώματος, τα οποία τα παιδιά καλούνται να συνδέσουν με ατομικές ιστορίες επιζησάντων. Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου.
- Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο: «Ανθρώπινα Δικαιώματα»: Στοχεύει στη συνειδητοποίηση των κινδύνων του να παραμένει κάποιος απαθής και αδιάφορος μπροστά στη καταπάτηση των δικαιωμάτων των άλλων. Προτείνεται σε παιδιά Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού.
- Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τον αντισημιτισμό με τίτλο: «Εμπνέοντας Ενεργούς Πολίτες». Στοχεύει στον εντοπισμό των κυρίαρχων αντισημιτικών αφηγήσεων μέσα από ποικίλες πηγές της εποχής του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (μαρτυρίες, αρθρογραφία, νομοθεσία). Προτείνεται για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου.
- Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο: «Ιστορίες Διάσωσης» Το πρόγραμμα αναδεικνύει συγκεκριμένες ιστορίες σωτήρων που έχουν τιμηθεί από το Yad Vashem με τον τίτλο του «Δικαίου των Εθνών» τονίζοντας τη σημασία της προσωπικής επιλογής, ακόμη και κάτω από ασφυκτικές συνθήκες. Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται για μαθητές Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού και Γυμνασίου.
- Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για εναλλακτική προσέγγιση του Ολοκαυτώματος μέσω της τέχνης σε συνεργασία με την Νίνα Αλκαλάη, καθηγήτρια χορού και χοροθεραπεύτρια. Αξιοποιείται τόσο η στρατοπεδική τέχνη όσο και η μεταπολεμική, είτε σχετίζεται με το Ολοκαύτωμα είτε όχι. Διαρκεί μία ώρα και προτείνεται για μαθητές Ε΄, Στ΄ Δημοτικού και Γυμνασίου.
- Προβολές ταινιών, ντοκιμαντέρ και μαρτυριών για το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα στο χώρο του ΕΜΕ, που συνοδεύονται από συζήτηση πριν και μετά την προβολή.
Οι παρακάτω δραστηριότητες προσφέρονται είτε στο χώρο του Μουσείου, είτε στο σχολείο:
- Συνάντηση με επιζήσαντες που κρύφτηκαν για να σωθούν, που μπορούν να μιλήσουν για τις διαφορετικές εμπειρίες διωγμού και απόκρυψης. Οργανώνονται, επίσης, και συναντήσεις με τη λεγόμενη δεύτερη γενιά επιζησάντων, που μπορούν να μιλήσουν για το τι σημαίνει να μεγαλώνουν με αυτού του μεγέθους την απώλεια. Οι συναντήσεις αυτές διαρκούν περίπου 1,5 ώρα και οι μαθητές μπορούν να θέσουν ερωτήσεις. Συνιστάται να έχει γίνει προετοιμασία. Προτείνεται για μαθητές Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.
- «Οββαδίας Μπαρούχ. Ας είναι η Μνήμη σου Αγάπη». Ένα ντοκιμαντέρ του ιδρύματος Yad Vashem, το οποίο είναι αφιερωμένο στην ζωή του Οββάδια Μπαρούχ. Ενός εβραίου επιζήσαντα του Άουσβιτς από τη Θεσσαλονίκη. Χωρίζεται σε τρία μέρη: στο πρώτο μέρος αναφέρεται στη ζωή του πριν από τον πόλεμο στη Θεσσαλονίκη, στο δεύτερο μέρος η περίοδος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου εκτοπίζεται με την οικογένεια του στο στρατόπεδο εξόντωσης (Auschwitz), και στο τρίτο μέρος τη ζωή του μετά την εγκατάστασή του στο Ισραήλ. Προτείνεται για μαθητές Λυκείου.
- «Το Τραγούδι της Ζωής». Ένα ντοκιμαντέρ του Τώνη Λυκουρέση, που αναφέρεται στην σωτηρία των Εβραίων της Ζακύνθου. Η προβολή συνοδεύεται από συζήτηση για την τύχη των Εβραίων της Ελλάδας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και από εκπαιδευτικές δραστηριότητες με αφορμή τη συγκεκριμένη ιστορία διάσωσης (δημιουργική γραφή, καλλιτεχνική δημιουργία, σύνταξη δημοσιογραφικού άρθρου). Προτείνεται για παιδιά Γυμνασίου και Λυκείου.
Στο χώρο του σχολείου μπορούν να οργανωθούν τα εξής:
- Διαγωνισμός καλλιτεχνικής αφίσας με θέμα το Ολοκαύτωμα, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία περιοδικής έκθεσης στο ΕΜΕ. Πρόκειται για πολύμηνο πρόγραμμα, προκειμένου τα παιδιά να εξοικειωθούν με πτυχές του Ολοκαυτώματος και κατόπιν να προβούν στην καλλιτεχνική δημιουργία. Προτείνεται για μαθητές Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού και Γυμνασίου.
- Πρόγραμμα «Crocus» σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ολοκαυτώματος της Ιρλανδίας. Προτείνεται για μαθητές Ε΄ και Στ΄Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. Πρόκειται για πολύμηνο πρόγραμμα που ξεκινά το φθινόπωρο και ολοκληρώνεται με την Ημέρα Μνήμης, 27η Ιανουαρίου.
Σε όλα τα σχολεία της χώρας μπορούν να ταξιδέψουν οι παρακάτω δανειστικές μουσειοσκευές, οι οποίες δίνουν στο Μουσείο τη δυνατότητα να «επισκεφθεί» το σχολείο. Το σχολείο μπορεί να κρατήσει τη μουσειοσκευή από μία εβδομάδα μέχρι ένα μήνα, πριν την επιστρέψει στο ΕΜΕ:
- «Κρυμμένα Παιδιά στην Ελλάδα της Κατοχής». Προτείνεται για μαθητές Ε΄ και Στ΄Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.
- «Συναγωνιστής. Έλληνες Εβραίοι στην Εθνική Αντίσταση». Προτείνεται για μαθητές Ε΄ και Στ΄Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.
- «Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων, 1941-1944». Προτείνεται για μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου.
- Φωτογραφική έκθεση: «Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων 1941-44». Μπορεί να στηθεί στο σχολείο και να απευθύνεται σε όλους τους μαθητές.
Στόχος των παραπάνω εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων είναι να γνωρίσουν οι μαθητές τι συνέβη στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Μέσα από ιστορικά στοιχεία, φωτογραφίες και μαρτυρίες, μπορούν να μάθουν για την τύχη των Εβραίων και των άλλων θυμάτων του Ολοκαυτώματος και να συζητήσουν τη σημασία των ηθικών ζητημάτων που προκύπτουν για τη ζωή μας σήμερα.
Το ΕΜΕ προσκαλεί τους εκπαιδευτικούς που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν να επικοινωνήσουν με την υπεύθυνη μουσειοπαιδαγωγό, Οριέττα Τρέβεζα (τηλ. 2103225582, email: [email protected]), προκειμένου να οργανώσουν τη δραστηριότητά τους. Επικουρικά, το ΕΜΕ διαθέτει ειδικές εκδόσεις και εκπαιδευτικά εγχειρίδια που μπορεί να προτείνει στους εκπαιδευτικούς. Ένας τέτοιος κατάλογος προτεινόμενου εκπαιδευτικού υλικού θα αναρτηθεί στις αρχές Ιανουαρίου στην ανανεωμένη ιστοσελίδα του ΕΜΕ www.jewishmuseum.gr, όπου οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ενημερωθούν και για όλα τα νέα προγράμματα, τα σεμινάρια και τις δράσεις του ΕΜΕ.
