ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ
«ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ»
ΤΟΥ ΕΒΡΑΪΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ ΕΒΡΑΪΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 11 & 12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος έχει ήδη οργανώσει και υλοποιήσει δώδεκα σεμινάρια για εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και μουσειοπαιδαγωγούς, με θέμα «Διδάσκοντας για το Ολοκαύτωμα στην Ελλάδα», επτά εκ των οποίων πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα (2004, 2006, 2007, 2009 και 2010, 2011, 2013) και ένα διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη (2005). Τον Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2012 πραγματοποιήθηκαν, υπό την αιγίδα και με την υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, μέσω της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, δύο σεμινάρια σε Ιωάννινα και Βόλο αντίστοιχα, ενώ η πρωτοβουλία «διασποράς» του σεμιναρίου και εκτός Αθήνας, οδήγησε στη διοργάνωση του δωδέκατου σεμιναρίου στη Ζάκυνθο (Ιούνιος 2014). Η πλούσια εκπαιδευτική και οργανωτική εμπειρία των σεμιναρίων ανατροφοδότησε σημαντικά το έργο του Ε.Μ.Ε. και ισχυροποίησε τη δέσμευσή του να επεκτείνει τη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος, τόσο θεματικά, όσο και γεωγραφικά, πάντα σε συνάρτηση με τις παραμέτρους της τοπικής ιστορίας και τις αντίστοιχες εκπαιδευτικές ανάγκες.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Το δέκατο τρίτο σεμινάριο διοργανώθηκε στην Θεσσαλονίκη στις 11 και 12 Δεκεμβρίου 2014, σε συνεργασία με το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με χρηματοδότηση του διεθνούς οργανισμού ClaimsConferenceκαι ξεχώρισε τόσο για την ποιότητα των ανακοινώσεων, όσο και την ανταπόκριση του κοινού. Τις ομιλίες και τα εργαστήρια παρακολούθησαν 79 καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι είχαν ήδη παρακολουθήσει έναν κύκλο σεμιναρίων με θέμα την τοπική ιστορία της Θεσσαλονίκης, που διοργάνωσε το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Στο σεμινάριο διατηρήθηκε ο βασικός ιστορικός και εκπαιδευτικός κορμός σχετικά με την ιστορία των Ελλήνων Εβραίων, του Ολοκαυτώματος και τη χρήση των σχετικών εκπαιδευτικών εργαλείων. Η Αναστασία Λουδάρου, ειδική ερευνήτρια του Ε.Μ.Ε., υποψ. διδ. αρχαίας ιστορίας – Α.Π.Θ. άνοιξε τις εργασίες του σεμιναρίου με μια αναδρομή της παρουσίας των Εβραίων στον ελληνικό χώρο –μια ιστορία 2.300 ετών– φωτίζοντας παράλληλα την ιστορική σημασία όρων και εννοιών, όπως «Εβραίος», «Ιουδαίος», «Ισραηλίτης», «Ισραηλινός» που ακόμα και σήμερα είτε παρερμηνεύονται είτε αγνοούνται. Ο έφορος του Ε.Μ.Θ., Δρ. Ευάγγελος Χεκίμογλου παρουσίασε το χρονολόγιο του διωγμού των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, εν είδει γλαφυρής, ημερολογιακής καταγραφής, η οποία κέρδισε την προσοχή των συμμετεχόντων. Μετά το σύντομο διάλειμμα, ο ιστορικός και συνεργάτης του Ε.Μ.Ε., Ιάσονας Χανδρινός αναφέρθηκε στην συμμετοχή των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στην Εθνική Αντίσταση, ενώ ο καθηγητής νεότερης και σύγχρονης ιστορίας του Α.Π.Θ., Στράτος Δορδανάς προσέγγισε το ευαίσθητο ζήτημα του δοσιλογισμού και της εκμετάλλευσης των εβραϊκών περιουσιών, εκθέτοντας τα πορίσματα εκτεταμένης προσωπικής έρευνας σε ελληνικά και γερμανικά αρχεία.
Τις εργασίες της πρώτης ημέρας έκλεισε η προβολή της ταινίας «Ας είναι η μνήμη σου αγάπη. Η ιστορία του Οββαδία Μπαρούχ», ντοκιμαντέρ του ιδρύματος Γιαντ-Βασσέμ με θέμα την προσωπική εμπειρία του Θεσσαλονικού Εβραίου, Οββαδία Μπαρούχ στο στρατόπεδο του Άουσβιτς. Με βάση αυτή την κινηματογραφημένη μαρτυρία, που δίνεται μέσα από το ταξίδι-επιστροφή του επιζήσαντα στην Θεσσαλονίκη και στο στρατόπεδο του Άουσβιτς, οι εκπαιδευτικοί προβληματίστηκαν γύρω από τις ζωντανές μαρτυρίες της γενοκτονίας των Εβραίων και συζήτησαν πιθανές μορφές παιδαγωγικής αξιοποίησης των μαρτυριών στη σχολική αίθουσα. Την ταινία παρουσίασε ο συνεργάτης του Γιαντ-Βασσέμ, Γιφτάχ Μεϊρι, ο οποίος άνοιξε και τις εργασίες της δεύτερης ημέρας, αποκλειστικά αφιερωμένης σε εκπαιδευτικά εργαστήρια. Ακολούθησε η υποψ. διδ. νεώτερης ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ελένη Μπεζέ η οποία μίλησε για τη συμβολή της προφορικής και της τοπικής ιστορίας στη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος, θέμα το οποίο προσέγγισε μέσω μαρτυριών και φωτογραφιών επιβιωσάντων από τη Θεσσαλονίκη. Η υπεύθυνη του αρχείου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Αλίκη Αρούχ έκανε μια σύντομη παρουσίαση του πλούσιου αρχείου της Κοινότητας, των όρων πρόσβασης και δυνατοτήτων ανάδειξής του, χρησιμοποιώντας και φωτογραφικό υλικό από τις συλλογές του Ε.Μ.Ε.
Η Νίνα Αλκαλάη, χορογράφος και χοροθεραπεύτρια, παρουσίασε προτάσεις για μια βιωματική διδασκαλία του Ολοκαυτώματος, μέσω της τέχνης, ενώ η μουσειοπαιδαγωγός του Ε.Μ.Ε., Οριέττα Τρέβεζα – Σούση, παρουσίασε τα σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου για το 2014, μεταξύ των οποίων, το πρόγραμμα Crocus, δραστηριότητες με βάση την έκθεση του Ε.Μ.Ε., «Συναγωνιστής: Έλληνες Εβραίοι στην Εθνική Αντίσταση» και άλλα εκπαιδευτικά εργαλεία του Ε.Μ.Ε. για τη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος.
Δείτε εδώ το πρόγραμμα του σεμιναρίου και τα ΠΡΑΚΤΙΚΑ.
© Ε.Μ.Ε. Δεκέμβριος 2014
